Yetkililer, bu nesnenin “muhtemelen bir roketin ayrılma aşamasından kalma” olabileceğini belirtti. Nesnenin hangi ülkeye ya da kuruluşa ait olduğunu tespit etmek için enkaz parçalarının inceleneceği ifade edildi.
Kenya Uzay Ajansı’ndan Binbaşı Alois Were, “Nesnenin sahibi belirlendiğinde, uluslararası hukukun sunduğu yasal mekanizmalar kullanılarak sorumlular hesap vermeye çağrılacak,” dedi.
Uzay enkazı tehlikesi artıyor
Uzay enkazlarının büyük bir kısmı atmosfere giriş sırasında yanarak yok oluyor ya da okyanus gibi ıssız bölgelere düşüyor. Ancak bu her zaman mümkün olmuyor.
Örneğin, Mayıs 2024’te SpaceX’e ait bir enkaz parçası, Kuzey Karolina’daki bir dağ tesisi yakınlarında bir yürüyüş parkuruna düşmüştü. Uzmanlar, bu tür olayların ciddi riskler taşıdığına dikkat çekiyor.
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Jonathan McDowell, “Eğer o enkaz bir kişinin üzerine düşseydi, kesinlikle ölümcül olurdu,” diyerek bu tehlikenin altını çizdi.
Şu ana kadar uzay enkazları nedeniyle ölüm gerçekleşmedi, ancak 2023 yılının Mart ayında, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan düşen iki kilogramlık bir enkaz Florida’da bir ailenin evinin çatısını delmişti.
Artan uzay faaliyetleri riskleri büyütüyor
1950’lerden bu yana uzaya gönderilen roketlerin ve uyduların sayısı hızla artıyor. ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu’na göre, 2008-2017 yılları arasında yılda ortalama 82 fırlatma gerçekleşirken, bu sayı 2018-2022 döneminde 130’a çıktı. 2024 yılında ise 250 fırlatma ile yeni bir rekor kırıldı.
Uzayda milyonlarca küçük enkaz, Dünya’nın yörüngesinde mermi hızında hareket ediyor ve bu durum hem yeryüzünde hem de uzayda ciddi tehlikeler yaratıyor.
Aralık ayında yapılan Amerikan Jeofizik Birliği toplantısında konuşan fizikçi Thomas Berger, bu tür enkazların “durdurulamaz bir zincirleme çarpışmaya yol açarak uzayın tamamen kullanılamaz hale gelmesine neden olabileceği” uyarısında bulundu.
Bu olay, uzayın giderek artan kirliliği ve uzay faaliyetlerinin denetim altına alınması gerekliliğini bir kez daha gözler önüne serdi.
