Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Hı Yadong, Pekin’de düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada, Çin’in yasalara ve düzenlemelere uygun olarak, bunları sivil amaçlı kullanmak isteyen farklı ülkelerin makul talep ve endişelerini dikkate alarak nadir toprak elementleriyle bağlantılı bazı ihracat lisans başvurularına onay verdiğini ifade etti.
Nadir toprak elementleriyle bağlantılı ürünlerin askeri ve sivil ikili kullanıma uygun özellikleri olduğunu anımsatan Sözcü Hı, söz konusu elementlerin ihracatının kontrol edilmesinin uluslararası pratiklere uygun olduğunu vurguladı.
Hı, Çin’in koşulları sağlayan başvuruların gözden geçirilme ve onay süreçlerini geliştirmeyi sürdüreceğini belirterek, ticareti kolaylaştırmak için ilgili ülkelerle ihracat kontrollerine dair iletişimi ve diyaloğu artırmaya hazır olduğunu dile getirdi.
Çin’in ABD’nin tarife artışlarına karşı küresel arzın büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerine yasak ve kısıtlamalar getirmesi, iki ülke arasında ticaret gerilimini önemli bir boyutunu oluşturuyor.
Washington yönetimi, Pekin’in 10-11 Mayıs’ta Cenevre’deki tarife müzakerelerinde varılan uzlaşmaya rağmen nadir toprak elementlerinin ihracatına getirdiği kontrolleri kaldırmaması nedeniyle müzakerelerin tıkandığını ileri sürmüştü.
Ticaret görüşmelerinde gündeme gelmişti
Konu, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında 5 Haziran’da yapılan telefon görüşmesinde ve 9-10 Haziran’da Londra’da gerçekleşen ticaret görüşmelerinde de gündeme gelmişti.
Trump, görüşmelerde varılan mutabakat kapsamında “Çin’in, tam mıktanısları ve gerekli nadir toprak elementlerini peşinen tedarik edeceğini” ifade etmişti.
Çin, ABD’nin çip sektörü başta olmak üzere teknoloji alanında uyguladığı kısıtlamalara karşılık olarak, küresel arzın büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerine kısıtlama ve kontroller getirmişti.
Biden yönetiminin Aralık 2024’te çip sektöründe getirdiği ihracat kısıtlamalarına galyum, germanyum ve antimuan ihracatını kısıtlayarak karşılık veren Çin, Trump yönetiminin şubat ayındaki ilk tarife artışına karşı ise tungsten, tellür, bizmut, molibden ve indiyum ihracatına kontrol getirmişti.
Pekin yönetimi, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” kapsamındaki tarife artışına karşı da samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu 7 kategorideki nadir toprak elementini ihracat kontrol listesine almıştı.
17 grup nadir toprak elementinin yaklaşık 90’ını üreten Çin, ihracat kısıtlamaları ve kontrolleriyle bu alandaki küresel hakimiyetini ekonomik bir koza çevirme niyetini ortaya koymuştu.
