TC Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığınca, “İletişimde Yapay Zeka: Eğilimler, Tuzaklar ve Dönüşüm” temasıyla bu yıl dördüncüsü gerçekleştirilen Uluslararası Stratejik İletişim Zirvesi’nde (Stratcom Summit’24) “Dezenformasyonla Mücadelede Yapay Zeka: Kamu Kurumları İçin Stratejik Araçlar” başlıklı panel düzenlendi.
Özbekistan Kalkınma Stratejisi Merkezi Direktörü Eldor Tulyakov’un moderatörlüğünü üstlendiği oturumda TC Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi Koordinatörü İdris Kardaş, Azerbaycan Medya Kalkınma Ajansı Direktörü Ahmet İsmayılov, BM Jakarta Ofisi Enformasyon Merkezi Direktörü Miklos Gaspar, Sırbistan Kamuoyu Enformasyondan Sorumlu Devlet Sekreteri Milos Garic ile uluslararası haber kuruluşu NE Global’de Avrupa Birliği ve İtalya Siyasi İlişkiler Genel Yayın Yönetmeni Federico Grandesso konuşmacı olarak yer aldı.
İsmayılov, “Hepimiz, bilginin tüketicisi olduk.” diyerek, dezenformasyonla mücadele edebilmek için medya okuryazarlığının artırılmasının gerektiğini söyledi.
Azerbaycan’a yönelik çeşitli dezenformasyon ve manipülasyon çalışmalarının yapıldığını belirten İsmayılov, dezenformasyonun ülkelerin uluslararası anlamda büyümesini engelleyebildiğini kaydetti.
İsmayılov, Bakü’de düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’na (COP29) işaret ederek, bu süreçte Azerbaycan’ı kötü göstermeye yönelik çalışmaların yapıldığını ve bu tarz dezenformasyonların ülkenin itibarını zedelediğini söyledi.
Azerbaycan’da medya okuryazarlığını artırmaya yönelik çalışmalar yürüttüklerini dile getiren İsmayılov, bu kapsamda Medya Okuryazarlığı Haftası’nı oluşturduklarını vurguladı.
– “Artık gerçek ve kurguyu birbirinden ayıramaz olduk”
Garic, Stratcom’da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti ifade ederek, organizasyon için teşekkürlerini sundu.
Konuşmasının başında, “Gerçek, ayakkabılarını giyene kadar yalan, dünyanın yarısını dolaşmış olur.” sözüne atıfta bulunan Garic, bu sözün yıllar önce söylenmiş olmasına rağmen şu anda gerçeği yanlıştan ayırmanın daha da zorlaştığını ifade etti.
Garic, geleneksel medyanın yavaş yavaş tarihe karışmaya başladığını, önceden korku filmlerinde rastlanan yapay zekanın şu an hayatın parçası haline geldiğini söyledi.
Yapay zekanın ürettiği içerik, ses ve görüntülerin yanlış bilgiler sunabildiğine dikkati çeken Garic, “Artık gerçek ve kurguyu birbirinden ayıramaz olduk.” dedi.
Garic, yanlış bilginin yayılmasının önlenmesi için yasal bir kesinliğe ihtiyaç olduğunu belirterek, bireylerin temel ve kullanım haklarının ihlal edilmemesi için yasal düzenlemenin önemini vurguladı.
– Arakanlı Müslümanlara yönelik nefret söylemi
Birleşmiş Milletlerin (BM) haziranda bilgi bütünlüğü ve doğruluğu için bir hukuki çerçeve ortaya koyduğuna dikkati çeken Gaspar da bu ilkelerin hükümetler ve özel sektörün bu konuya nasıl yaklaşabileceklerine dair açıklık getirdiğini kaydetti.
Gaspar, bu yaklaşımın aşamalarının araştırma, riskin değerlendirilmesi ve alınacak aksiyonun belirlenmesi şeklinde ilerlediğini belirtti.
Sosyal medyada Myanmar ordusunun zulmünden kaçan Arakanlı Müslüman (Rohingya) mültecilere yönelik birçok nefret söylemi içeren paylaşımın yapıldığına işaret eden Gaspar, bu nefret söylemlerinin aslında Arakanlı Müslümanlara karşı olumsuz algı oluşması için düzenlenen yapay zeka destekli kampanya olduğunu söyledi.
Gaspar, bir şeyi söylemenin birçok farklı yolunun bulunduğunun altını çizerek, yapay zeka tarafından hazırlanan bu paylaşımlarda ise bazı terim ve ifadelerin sürekli tekrar edildiğini vurguladı.
Arakanlı Müslümanlara yönelik dezenformasyonla mücadele için BM ve hükümetlerle ortak çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Gaspar, bu kapsamda insanların duygularına dokunan ve gerçekleri gösteren gönderiler paylaştıklarını söyledi.
– Türkiye’de dezenformasyonla mücadele
Kardaş da yapay zeka ve dezenformasyonun son zamanlarda en çok konuşulan konuların arasında yer aldığını belirtti.
Türkiye’nin yakın coğrafyada yaşananlar nedeniyle birçok olayın ortasında kaldığına dikkati çeken Kardaş, Türkiye’nin dezenformasyonla mücadelede teknoloji ve yapay zekadan yararlandığını ifade etti.
Kardaş, Türkiye’nin dezenformasyonla mücadele kapsamında birçok ülkeye model olmaya yönelik önemli adımlar attığını vurguladı.
– Yapay zeka ve eğitim
İtalya’da birçok memurun yapay zeka kullanmayı bilmediğini ifade eden Grandesso, memurların doğru şekilde yapay zekayı kullanabilmesi için eğitim verilmesinin gerektiğini belirtti.
Grandesso, sendikalarla iletişime geçilip çalışma saatlerindeki bir kısmın eğitime ayrılması için anlaşma yapılabileceği önerisinde bulundu.
İtalya’da medyayı takip edecek, sorunun nereden kaynaklandığını belirleyecek ajans kurulması tavsiyesinde bulunan Grandesso, gençlerin de gerçek bilgiyle yalan haberi birbirinden ayırabilmesi amacıyla eğitimin gerekli olduğunu vurguladı.
