Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ile Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılmasında mutabık kaldı.
Mahmud ile Ahmed, Ankara Süreci’nden sonra ilk kez Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da bir araya geldi.
Görüşme sonrasında yapılan ortak açıklamaya göre, iki ülkedeki diplomatik temsilcilikler aracılığıyla ikili ilişkileri “yeniden kurma ve geliştirme” kararı alındı.
Liderler, bölgesel istikrarın sağlanması için iki ülke arasındaki ilişkilerin, karşılıklı güven ve saygıya dayalı güçlü bir iş birliğiyle pekiştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Somali-Etiyopya krizinin sebebi neydi?
Somali’den 1991’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland ile Etiyopya arasında 1 Ocak 2024’te imzalanan mutabakat zaptı bölgesel tansiyonu artırmıştı.
Etiyopya’nın Somaliland’i bağımsız bir ülke olarak tanıma, Somaliland’in de Etiyopya’ya denize erişim imkanı sağlamaya hazırlanması Somali yönetiminin tepkisine ve krize neden olmuştu.
Arap Birliği, Afrika Birliği, Kenya ve Cibuti’nin krizi aşma girişimleri sonuçsuz kalmıştı.
İki lideri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bir araya getirdi
Türkiye’nin tarafları Ankara Süreci kapsamında bir araya getirmesiyle tansiyon azalmış, son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde 11 Aralık’ta Ankara’da buluşan liderler, sorunun çözümü için mutabakata varmıştı.
Anlaşmaya göre, Somali’nin toprak bütünlüğü teyit edilirken, Etiyopya’nın denize erişim istekleri, her iki tarafın kazançlı çıkacağı işbirliği sürecine dönüştürüldü.
Somali Cumhurbaşkanı Mahmud: Türkiye’nin gayretlerine müteşekkiriz
Mahmud, ülkesi ile Etiyopya arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi konusunda sunduğu gayretler için Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederek, “Bir açıdan bu bir son çünkü bizim anlaşmazlıklarımıza bir son getiriyor. Son zamanlarda Etiyopya ve Somali iki komşu ülke” demişti.
İki ülkenin de ortak çıkarlara sahip olduğunu vurgulayan Mahmud, “Türkiye’nin gayretlerine müteşekkiriz. Somali, Etiyopya’nın gerçek dostu olacaktır, gelecekte ve önümüzdeki yıllarda da. Bu ilişkinin halklarımız için faydası olmalı. Bölgemize barış ve istikrar bizim için ve halklarımız için ilk öncelik” diye konuşmuştu.
Etiyopya Başbakanı Ahmed’den teşekkür
Başbakan Ahmed de konuşmasında, Afrika Boynuzu bölgesinde barış ve istikrarın sağlanması için gösterdiği gayretlerden dolayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, hükümetine ve Türkiye halkına teşekkürlerini sunmuştu.
Ahmed, Türkiye’de süreç için “Bu çabalar bugünkü toplantıya bizi getirdi ve liderler düzeyinde bu toplantıyı gerçekleştirdik” demişti.
Etiyopya-Somali Ankara Bildirisi
İletişim Başkanlığı’ndan, “Türkiye Cumhuriyeti’nin kolaylaştırıcılığıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti ve Somali Federal Cumhuriyeti’nin Ankara Bildirisi” ile ilgili açıklama yapılmıştı.
Açıklamada, şu ifadeler kullanılmıştı:
“Taraflar, dostluk ve karşılıklı saygı ruhu içerisinde, görüş ayrılıkları ve tartışmalı meselelerden vazgeçip geride bırakma ve ortak refah doğrultusunda iş birliği içerisinde kararlılıkla ilerleme konusunda mutabık kalmışlardır. Somali, Etiyopya askerlerinin Afrika Birliği Harekatlarındaki kayıplarını tanır. Taraflar, Somali Federal Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğüne saygı gösterirken Etiyopya’nın denize ve denizden güvenli erişiminden sağlanabilecek çeşitli potansiyel yararları tasdik etmişlerdir.
Ayrıca, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti’nin, Somali Federal Cumhuriyeti’nin egemen yetkisi altında, denize ve denizden güvenilir, emniyetli ve sürdürülebilir erişimden yararlanmasına olanak tanıyacak sözleşme, kiralama ve benzeri yöntemler de dahil olmak üzere ikili anlaşmalar yoluyla karşılıklı olarak avantajlı ticari düzenlemeleri sonuçlandırmak için yakın bir şekilde birlikte çalışma konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, bu amaçlar doğrultusunda ve Türkiye’nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025 sonuna kadar iyi niyetle teknik müzakerelere başlamaya ve dört ay içinde sonuçlandırıp imzalamaya karar vermişlerdir.”
